Od 1 lutego 2018 r. do 30 listopada 2018 r. Gmina Lipnica Wielka we współpracy
z partnerem ze Słowacji: Obec Stefanov nad Oravou, zrealizowała transgraniczny projekt pt. Walory przyrodniczo – kulturowe pogranicza. Projekt otrzymał dofinansowanie z Unii Europejskiej
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg Polska-Słowacja 2014-2020, Oś priorytetowa: Ochrona i rozwój dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego obszaru pogranicza.
Cel szczegółowy: Zwiększenie poziomu zrównoważonego wykorzystania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego przez odwiedzających i mieszkańców.
Celami szczegółowymi projektu są:
1. Zorganizowanie imprezy o charakterze ponadregionalnym po polskiej stronie granicy.
2. Wydanie publikacji popularyzujących dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe regionu.
3. Propagowanie pszczelarstwa wśród mieszkańców oraz popularyzowanie i wzrost zainteresowania regionem Orawy.
Całkowita wartość tego projektu to 78 323,64 EUR, w tym dofinansowanie z Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg Polska-Słowacja 2014-2020 wynosi 66 575,08 EUR, co stanowi 85% wartości kosztów kwalifikowalnych w projekcie, tj. 78 323,64 EUR w tym:
–Gmina Lipnica Wielka: całkowite koszty (100%) – 34 091,30 EUR, EFRR (85%) –
28 977,60 EUR, Środki z Budżetu Państwa (5%) 1 704,56 EUR.
–Obec Stefanov nad Oravou: całkowite koszty (100%) – 44 232,34 EUR, EFRR (85%) – 37 597,48 EUR, Środki z Budżetu Państwa (10%) 4 423,23 EUR
Projekt przyczynił się do popularyzacji i wzbudził zainteresowanie turystów regionem Orawy. W ramach projektu odbyła się impreza „RODZINNIE NA POGRANICZU” na placu Centrum Produktu Lokalnego obok Stadionu w Lipnicy Wielkiej oraz wydano bogato udokumentowaną fotograficznie książkę pt. „Kultura w Lipnicy Wielkiej na przestrzeni dziejów„, która przedstawia przebieg życia kulturowego Orawy, opisuje obrzędy i tradycje, działalność kulturalną na przestrzeni dziejów. Orawa jest pięknym regionem zarówno przyrodniczo, jak i kulturowo dlatego warto poznać i propagować jej wartość.
Gmina Stefanov nad Oravou w ramach projektu zorganizowała warsztaty, wykłady dotyczące pszczelarstwa oraz wydała dwie publikacje:
Pierwsza publikacja: „Pszczelarstwo na słowacko-polskiej Orawie” przedstawia tło historyczne tej szlachetnej formy aktywności Orawian. Pokazuje słowacką historię jak również historię pszczelarstwa wśród ludności orawskich wiosek – obecnie należących do Polski aż do czasów współczesnych.
Druga publikacja: „Stefanów nad Orawą na przełomie czasów”- bogato udokumentowana fotograficznie książka, przedstawiająca życie ludności oraz mieszkańców Štefanova nad Orawą na przestrzeni lat, zwyczaje oraz tradycje, architekturę, przyrodę.
RODZINNIE NA POGRANICZU
W dniu 5 sierpnia 2018 roku odbyła się impreza „RODZINNIE NA POGRANICZU” na placu Centrum Produktu Lokalnego obok Stadionu w Lipnicy Wielkiej realizowana w ramach mikroprojektu wspólnego pt. „Walory przyrodniczo-kulturowe pogranicza” dofinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Programu Interreg V-A Polska – Słowacja 2014-2020. Projekt wdrażany jest przez Gminę Lipnica Wielka i słowacką gminę Stefanów nad Orawą za pośrednictwem Euroregionu „Tatry” w Nowym Targu.
foto: Bronek Kowalczyk
Promocja Publikacji „Kultura w Lipnicy Wielkiej na Przestrzeni Dziejów”
„Ptoski na wiesne wracajo… „
Kieloz to wos Orawioków
jako z gniozd ptoków
poleciało
w światy dalekie
za chlebym, po nauke,
do miastowego zycio.
a tu stare dłónie ojców
nie mogo udzier-zeć gazdówki.
Gino downe zwyki.
Orawa jałowieje.
a trzeba ty ziymi
mądryk głów,
mocnyk rąk
i gorkik serc.
Ptoski na wiesne
wracajo…
(Emil Kowalczyk)
W dniu 19 marca 2019 w Sali Domu Ludowego odbyła się promocja publikacji „Kultura w Lipnicy Wielkiej na Przestrzeni Dziejów” zorganizowana przez Wójta Gminy Lipnica Wielka Mateusza Lichosyta oraz Gminne Centrum Kultury w Lipnicy Wielkiej.
Jest to publikacja niezwykła, nietypowa. Składają się na nią sentymentalne wspomnienia mieszkańców pochodzących z Lipnicy Wielkiej, którzy przeważnie, z różnych przyczyn, musieli opuścić swoje rodzinne strony. Nasi rodacy poruszają w swoich refleksyjnych wspomnieniach różnorakie aspekty życia w Lipnicy Wielkiej i na Orawie. Te wspomnienia są szczególnie drogocenne i warte pamięci, gdyż szybkie zmiany społeczne, które obserwujemy w świecie docierają również do naszej małej ojczyzny zmieniając to jak pracujemy i jak spędzamy czas. Gdy przeczytacie Państwo teksty zawarte w tej publikacji, zobaczycie sami jak wielkie znaczenie miały w przeszłości takie wartości jak: Bóg, religijność, szacunek dla rodziców, szacunek do pracy, wzajemne pozdrowienie, autentyczne zainteresowanie losem sąsiadów czy tez wspólny wypoczynek po ciężkiej pracy.
Wspomnienia do publikacji napisali:
Bronisława Bartos, S. Salomea – Aniela Bąk, s. Kazimiera – Maria Burdyl, Franciszek Fitak, Karol Fitak, s. Joanna Gombarczyk, Anna Goniwiecha, Emilia Jasiura, Maria Jazowska – Gumulska, Maria Karkoszka, S. Emanuela – Wilhelma Karnafel, Mieczysław Kowalczyk, Robert Kowalczyk, Karolina Krucińska, Maria Krysa, Krystyna Kuliga (spisała Lucyna Łowas), ks. Andrzej Lichosyt, Anna Lubczyńska, s. Gabriela – Bożena Michalak, S. Joanna Michalak, Ela Murphy, Eugeniusz Pastwa, ks. Jan Pelczarski, s. Alberta – Alina Pniaczek, s. Gerarda – Maria Tworzyk, ks. Józef Warzeszak, O. Samuel Andrzej Węgrzyn, Wilma Wróblewska, Eugeniusz Ziemiańczyk
Redakcja:
Karolina Kowalczyk – Dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Lipnicy wielkiej
Danuta Paplaczyk – Sekretarz Gminy Lipnica wielka
Wstęp etnograficzny:
Marcin Kowalczyk – Pracownik Muzeum Orawskiego Parku Etnograficznego
W publikacji wykorzystano wiersze dr Emila Kowalczyka
Publikacja jest współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020 oraz ze środków budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Tatry.
foto: Bronek Kowalczyk
