Lipnica Wielka, 4 lipca 2024 r. – Na rozpoczęcie Święta Pasterskiego w Lipnicy Wielkiej przygotowano debatę na temat „Wydatki na kulturę: kosztem czy inwestycją?”. W dyskusji, którą prowadził zastępca wójta Gminy Lipnica Wielka Pan Jakub Dyrcz, wzięli udział specjaliści z różnych dziedzin kultury i zarządzania, co sprawiło, że spotkanie było niezwykle interesujące i inspirujące.
Paneliści i tematyka debaty.
MAŁGORZATA JASZCZOŁT – Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie
W 1993 r. ukończyła studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Od lat zajmuje się rzemiosłem i rękodziełem w kontekście historycznym i współczesnym. Dokumentuje je, bierze udział w projektach, które łączą tradycję i nowoczesność. Publikuje artykuły m.in. w „Krainie Bugu”. Pisze teksty naukowe i popularnonaukowe, teksty na blogi. współpracuje ze Stowarzyszeniem „Z Siedzibą w Warszawie”. W 2021 r. otrzymała tytuł Ambasadora Polskiego Rękodzieła kampanii HANDMADE YOUTH Programme. Jeden z jej pierwszych filmów pt. Narodziny świecy był wyświetlany w Łodzi na Przeglądzie Filmów Etnograficznych.
PIOTR GĄSIENICA – Małopolskie Centrum Kultury w Nowy Sączu
Regionalista, rzeźbiarz, gawędziarz góralski i konferansjer, a także autor sztuk teatralnych, poezji i opowiadań gwarowych. Za sobą ma doświadczenie na stanowisku dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury w Szczawnicy, kierownika Ośrodka Kultury w Ochotnicy Dolnej, można go było również usłyszeć w radiu RDN Nowy Sącz – jest pomysłodawcą i realizator programu „Folkowe granie i gadanie”. Wiceprezes Związku Podhalan. Za działalność na rzecz rozwoju kultury góralskiej otrzymał tytuł Zasłużony dla Kultury Góralskiej, odznaczony brązową odznaką zasłużony dla kultury polskiej oraz złotym medalem zasługi dla Węgier. W 2023 roku otrzymał tytuł Zbójnika, za swoją działalnością na rzecz Podhala i jego kultury.
DOMINIKA JOCZ – LENKIEWICZ – Miasto i Gmina Wasilków
Z wykształcenia prawnik, absolwentka studiów Master of Business Administration. Doświadczenie zawodowe zdobywała m.in. pracując w administracji publicznej, a także jako dydaktyk, bezpośrednio przed objęciem funkcji zastępcy burmistrza – jako inspektor kontroli państwowej w Najwyższej Izbie Kontroli. W latach 2014-2018 radna Rady Miejskiej w Wasilkowie oraz przewodnicząca Komisji Ładu Przestrzennego i Infrastruktury Technicznej. Absolwentka 30. edycji Szkoły Liderów Politycznych. Członkini Stowarzyszenia Kobiety w Centrum. Współpracuje z licznymi grupami społecznymi, organizacjami pozarządowymi.
KAROLINA KOWALCZYK – Gminne Centrum Kultury w Lipnicy Wielkiej
Z wykształcenia i zamiłowania etnolog badający tradycyjną kulturę ludową, traktując ją jako drogowskaz we własnym życiu. Rozkochana w muzyce tradycyjnej. Wokalistka. Nieprzerwanie zgłębia tajniki muzyki ludowej, śpiewu „białego”, naturalnego – szczególnie regionu Orawy, Podhala i innych regionów Polski, a także folkloru Słowacji, Węgier, Rumunii i Bałkanów. Jest jedną do pomysłodawców projektu „BIEŁASO”. Współpracuje z lokalnymi Zespołami regionalnymi udzielając wskazówek odnośnie tańca, śpiewu; tworzy i współtworzy programy tych zespołów. Uczy najmłodsze pokolenie poszanowania dla kultury ludowej i miłości do niej. Jest członkiem i kierownikiem Orawskiej Grupy Teatralnej, która skupia aktorów – amatorów z terenu Orawy. Autorka artykułów na temat szeroko rozumianej kultury ludowej.
RENATA MARTYNIAK – Stowarzyszenie Lipnica Wielka na Orawie, Stowarzyszenie Rozwoju Orawy
Członek Zarządu Stowarzyszenia Rozwoju Orawy, Zastępca Prezesa Stowarzyszenia Lipnica Wielka na Orawie, działaczka społeczna, inicjatorka wielu działań oddolnych, specjalizująca się w pozyskiwaniu środków zewnętrznych na działania miękkie, głównie w dziedzinie kultury, aktywizacji społecznej w każdym wieku i z każdej grupy społecznej
Głównymi obszarami dyskusji były:
1. Wydatki inwestycyjne i nie inwestycyjne na kulturę. Wielkość, sposób wydatkowania i przeznaczenie.
2. Czy te wydatki to obciążenie dla budżetów jednostek, gmin, czy jednak realna inwestycja?
3. Mierzalne i nie mierzalne efekty wydatków na kulturę w krótkiej i długiej perspektywie.
4. Wpływ działań kulturalnych na integrację społeczną
Debata przyciągnęła wielu słuchaczy, którzy włączali się do dyskusji, dzieląc się swoimi spostrzeżeniami i pytaniami. Żywa wymiana poglądów między panelistami a publicznością pokazała, jak istotne są tematy związane z kulturą i jej finansowaniem dla lokalnej społeczności.
Organizatorzy XLVIII Święta Pasterskiego w Lipnicy Wielkiej serdecznie dziękują wszystkim panelistom oraz uczestnikom debaty za aktywny udział i inspirujące rozmowy. Wydarzenie to stanowi doskonały początek święta, które przez kolejne dni będzie oferować bogaty program kulturalny i rozrywkowy oraz historyczno-naukowy, ale również jest doskonałą okazją do głębszej refleksji nad rolą kultury w życiu społecznym.
tekst: ML / fot. Łukasz Sowiński